Ikatlong Kabanata

"Kuya!" Dinungaw ko ang aking kapatid mula rito sa terrace habang pababa siya ng hagdan. "Tapos na akong mag-ayos, tara na!"

Dalawampung minuto na lang ay mag-uumpisa na ang misa, iyon siguro ang inaalala niya dahil kulang iyon kung gagamitin namin ang bisikleta papunta roon. Nang makarating ito sa kinaroroonan ko ay tinaasan ako nito ng isang kilay. Marahil ay nagtataka dahil sa hindi ko pagmamadali.

Nakasuot siya ng bestida at sandals para sa paa habang ako naman ay nakasuot ng polo shirt, kupas na pantalon at sneakers na sapatos na nabili pa noong nakaraang dalawang taon.

"Sasakay tayo ng tricycle," sabi ko at tumayo sa pagkakaupo sa pasimano.

"Oh? Sasakay pala tayo ng tricycle, hindi mo sinabi agad!"

"Kung sinabi ko, hindi ka magmamadali. Lagi tayong nauubusan ng mauupuan," tugon ko nang may mapaglarong ngisi sa labi habang naglalakad kami palabas sa munti naming tarangkahan.

Natawa lang ito.

"Saan mo nga pala gusto? Kakain tayo sa labas pagkatapos ng simba," sabi ko, naalala si Mama na sana ay kasama namin ngunit nasa ibang bansa.

"Hmm, teka," aniya at nag-isip.

Sana narito rin si Mama at hindi lang ang perang ipinadala niya ang kasama namin. 

Nagpadala ng sampung libo si Mama kahapon nang malaman kay Jane na isa ako sa nanalo sa kumpetisyon. May dagdag kumpara sa palagi niyang padala sa amin. Nag-abala pa si Mama. Sana ay isinama na lang niya sa kaniyang ipon ang idinagdag niya sa pinadalang pera sa amin. May natitira pa naman kaming panggastos sa bahay at mayroon pa kaming allowance ni Jane. May ipon din ako na pupwede ko namang bawasan upang ipangkain namin ni Jane sa labas bilang panlilibre ko sa kaniya. Hindi naman ganoon kalaki ang kumpanyang pinagtatrabahuhan niya roon at sa factory pa siya mismo nagtatrabaho kaya hindi ganoon kalaki ang pasahod. Sapat na para bumuhay sa maliit na pamilya at mapag-aral kami sa pampublikong paaralan.

Maayos naman ang sistema ng edukasyon at pamamalakad sa aming unibersidad kaya makakaasa si Mama na maayos ang pagtatapusan namin ni Jane kahit na ito ay public school.

Pumara ako ng tricycle nang makita itong paparating. Pinauna kong papasukin si Jane sa loob at sumunod naman ako.

"Hindi ko pa rin alam, Kuya, kung saan mismo kakain pero mamili na lang tayo mamaya doon sa bayan. Hile-hilera naman ang kainan doon," sagot niya.

"Sa Simbahan ho," sabi ko sa driver bago bumaling sa kapatid. "Akala ko ay lalayo pa tayo kaya ka natagalan sa pag-iisip."

Nais niyang makakaing muli sa siyudad, 'yan ang bukambibig niya palagi dahil ilang taon na ang nakalipas nang huli kaming kumain doon. Kasama pa namin si Mama at si Papa.

Tatlo na lang kami ngayon sa aming pamilya dahil patay na si Papa kaya si Mama na lang ang bumubuhay sa amin. Mabuti ay tinawagan siya sa pinag-apply-an niya online na siyang pinagtatrabahuhan niya ngayon, ilang buwan lang ang nakalipas matapos mamatay ni Papa. Sa paraan na 'yon ay nabaling ni Mama ang labis na kalungkutan sa paghahanap-buhay. Kumikita pa siya nang maayos.

"Sa susunod na lang, Kuya, kapag nandito na si Mama. Noong nakaraan naman ay nakakain ako sa food court ng CMU. Sa siyudad din naman iyon kaya ayos na rin sa akin. Pakiramdam ko ay high class na estudyante ako noong mga panahon na 'yon!" nangingiti niyang sambit.

Pangarap niyang mag-aral doon ng kolehiyo. Ayaw ko sana ngunit totoong mas maganda ang edukasyon doon kumpara sa Andres Bonifacio University. Kapag doon siya nagtapos ay siguradong mas matayog pa ang maaabot niya kaysa sa akin. Kaya naman pagsusumikapan ko talagang magtrabaho at umpisahang mag-ipon para sa pagkokolehiyo niya. Higit limampung-libong piso ang tuition fee sa unang antas ng kolehiyo roon sabi nina Andeng at Nat, tataas pa iyon kada taon. Sa ikatlo at ika-apat na taon ay umaabot daw ng daang-libo ang tuition fee dahil sa mga seminar na ginaganap kadalasan sa mga hotel at malalaking convention hall at sa OJT. Kakayanin naman siguro namin ni Mama ang tuition fee kapag pinagsama ang aming kita at ipon.

Ang hindi ko lang sigurado ay ang mga taong makakasalamuha niya roon. Hindi ko gusto ang karakas ng mga estudyante sa lugar na iyon. Maaaring magkaroon agad ng kaibigan si Jane dahil natural na palakaibigan ito at walang pinipiling tao, ngunit madali itong maaya at maimpluwensiyahan. Iyon ang hindi maganda sa ugali niya kung sa maling tao mapapalapit. Bulgar pa naman ang karamihan sa mga tao roon. Ang naobserbahan ko pa noong naroon kami sa unibersidad na iyon ay mukhang nagpapamahalan sa mga gamit ang karamihan sa estudyante. At baka dahil sa ganoong uri ng kapaligiran ay matuto ang kapatid kong mag-asam ng mamahaling gamit. Ibang iba sa kinasanayan namin. Kaya hindi pa rin talaga ako palagay sa ideyang doon niya gustong mag-aral. 

"Salamat ho," sabi ko matapos iabot sa driver ang bente pesos.

Marami ng tao nang makapasok kami sa Simbahan. Sa gitna kami nakahanap ng pwesto. Ikinalma ko ang aking utak pag-upo namin. Ipagpapasa-Diyos ko na lamang ang aking mga naiisip at hahayaan ang gusto Niyang mangyari.

+×+×+×+×+×+×+

"What happened?!" I burst out when I saw my father lying on the floor with his head shaking a little. Nang malapitan ko pa ay nakita kong tumitirik ang mga mata nito.

Lots of people are around him. Mayroong nakahawak sa mga braso niya at sa ulo niya. I can hear their voices, panicking about the situation. I ran and shoved them off, trying to do something about the condition of my father.

"Dad! Dad!" I'm tapping his cheek. "Oh, God! What's happening?!" 

I don't know what to do! I'm just watching them carry my father as I cry. I'm finally hearing an ambulance outside and I feel so helpless while following them. 

I was happy a while ago, thinking that I will finally get my allowance this week from Dad. I am here in our building in the province, one hour and a half away from the city and I was waiting for him at the lobby because he's on his meeting. I don't want to stay in his boring office. Mababaliw lang ako roon mag-isa. Then it happened. Someone from their meeting went down while shouting my father's name, saying that he collapsed.

I was about to go inside the ambulance when Mom crossed my mind. She needs to know about this! That's when I realized that I don't have my bag with me. Oh, hell! I left it in the lobby, damn it!

I gently pulled Dad's secretary, which happens to be Chustine's father, towards the ambulance.

"Just go to the hospital now and stay with him. I'll call my Mom first. Send me the directions to the hospital." Can't believe I managed to stay calm when I said that to him.

I headed towards the entrance of our building to get my bag but then the receptionist is already walking towards me, holding my bag. I reached for it and find my phone in it while walking to the parking lot.

Now I'm waiting for Mom to answer my call. I wiped my wet cheeks caused by the tears. I'm not crying anymore, but the nervousness I'm feeling didn't lessen. 

"Mom... Mom! Why aren't you answering my damn call..." I murmured impatiently. I tried to call her again.

Damn! Where's Kuya Lando?! I'm here beside our car and he's nowhere to be found!

I marched angrily to God-knows-where to find that son-of-a-gun driver while I still hold the phone to my ear! I can hear my stilletos tapping on the ground and it's annoying me! I can't fucking run wearing this footwear! Ugh!

"Ouch! Damn! Watch where you're going!" I exclaimed when someone bumped at me.

"Ikaw ang tumingin sa dinadaanan mo, ha! Hindi ngunit mayaman ka, e, aastahan mo na ako nang gan'yan!"

"Ugh!" I just groaned and didn't argue much with that old woman. "Wala bang taxi rito?!" I burst out, tearing up already and not minding those people watching me.

I stopped calling Mom and called Kuya Lando instead. He's making me furious!

"Ano ba'ng problema mo?" Someone showed up in front of me. Furrowed brows and gritting teeth of a man welcomed my sight.

What?! 

"Leave me alone!" Nilagpasan ko siya. Bakit ba 'to nandito?! "Where the fuck are you?! We have to go!" I exclaimed the moment Kuya Lando answered my call.

I turned around and was about to go back to the parking lot when I bumped to this man's chest.

"What the hell? I almost drop my phone! Why is he following me?!" Even in my mind I'm still screaming. I need a little peace right now for Pete's sake!

"Tumingin ka nga sa dinadaanan mo lagi." He caught my full attention because of his low but authoritative voice. I'm looking at his eyes and I saw rage in it. It's drowning my energy.

"What now? Are you going to scold me?!"

He is staring at me intently but his expressions softens a little, probably saw that I'm not up for his litanies.

But proceeded anyway. "Wala ka man lang galang sa matanda at hindi pa nanghingi ng pasensya, samantalang ikaw itong may kasalanan. Sa akin ayos pa, pero iyon? Matanda 'yon, Meriah. Gan'yan ka ba talaga?" What he said echoes in my head.

What...

I looked around. I don't know what to say. I'm starting to feel that today, the world is against me.

"I–," I closed my eyes for a second and calmed myself. "I don't have time for this, please..." I just said and walked out, feeling drained and defeated. My focus is on what's happening to my father and I don't need someone lecturing me aside from my father.

I need my Dad...

I received a message from my father's assistant. I opened it while on my way back to the parking lot.

"Thank God!" I almost shouted when I saw Kuya Lando in the parking lot going to our car. 

I handed my phone to Kuya Lando when I went inside our car, letting him read the directions.

"Ma'am, may tawag po," he handed back my phone to me and saw that Mom's calling.

"Mom–," I started but she interrupted me and said that she already knew and that she's now on her way to the hospital. She's not crying and she's calm. But you can sense that she's worrying and I don't know why but a new batch of tears is now on the verge of falling from my eyes. "I'm on my way din," I choked. She said that everything is going to be alright and I shouldn't worry that much because Dad is a fighter. I nodded as if she's looking at me. "Right, take care," I said, almost a whisper.

That's the time I felt how drained I am. I'm tired.

Now I am thinking... My mother is so strong. I wish I could be like her. She can remain calm in this kind of situation while my heart is still raising because of Dad's condition. My hands are still trembling. Kulang na lang ay magwala ako kanina. Kung may haharang sa daraanan ko ay wala akong pakialam kung ano ang masasabi ko sa kanila. I'm worried as hell and I won't entertain or tolerate those kind of hindrance on my way. Bakit kapag may hindi magandang nangyayari ay ginagalit pa ako ng mga tao sa paligid ko?

I leaned my head back and tried to focus on my breathing. I need to calm down. But I closed my eyes when I felt my tears coming up again. I'm angry. I'm nervous. I'm afraid. I can't calm down! The hell with this situation! 

"Tumingin ka nga sa dinadaanan mo lagi. Wala ka man lang galang sa matanda at hindi pa nanghingi ng pasensya, samantalang ikaw itong may kasalanan. Sa akin ayos pa, pero iyon? Matanda 'yon, Meriah. Gan'yan ka ba talaga?" Naalala ko na naman ang sinabi niya. I unintentionally memorized every single word he said earlier. His words were sharp and I wasn't ready for it. It slapped me.

I felt warm liquid falling down to my cheeks. Hindi pa rin nagpapigil kahit nakapikit ako, bwisit! I feel so weak. Bakit ba sabay-sabay itong mga hindi magandang pangyayari sa buhay ko?! 

"Are you punishing me? Huh?" I asked God in my mind. 

I wiped my tears once again.

+×+×+×+×+×+

"Tagal mo ah, napanis na ako rito," si Jane.

"Oo, ang baho mo," pagsakay ko sa sinabi niya habang umuupo sa katapat niyang upuan.

Nasa isang restaurant kami ngayon. Hindi ito gaanong magarbo ngunit may maganda itong ambiance dahil parang vintage ang tema ng lugar. Matagal ko nang nakikita ang restaurant na ito at minsang nasilip ang kabuuan ng loob dahil madalas akong magawi rito sa bayan. Noong nakaraang taon ito itinayo at talaga namang mabilis na sumikat. Hindi lamang agad namin nasubukang kumain dito.

"Baka naman," aniya. "Bakit ka natagalan? Tumae ka, 'no?"

"Sira, hindi. May makarinig sa'yo d'yan... May nakasalubong lang akong kakilala," tugon ko. May pila sa banyo kaya sa banyo sa gasolinahan ako nagpunta. 

At hindi ko inasahang makikita ko siya rito sa probinsya...

Muli kong tinanaw ang building ng mga Buenavidez sa hindi kalayuan at inalala ang nangyari kanina. Sino ba siya? Bakit naroon siya?

Nilabas ko ang cellphone mula sa bulsa at nagsearch sa g****e.

Daughter of  the Buenavidez 

Nakumpirma ko ang nasa isip nang makita ang buong pangalan at larawan ni Meriah H. Buenavidez. Siya pala ang nag-iisang anak ng mga Buenavidez. Tagapagmana ba siya?

Siya naman pala ang nagmamay-ari ng pinakamalaki at kilalang kilala na building dito sa bayan. Sa pagkakaalam ko marami pa silang pagmamay-ari na ganoong katatayog na building. Kaya naman pala ganoon makaasta, hayop sa yaman ang pamilya.

At kahit sa muli naming pagkikita ay ganoong ugali pa rin ang makikita ko sa kaniya. Wala na talagang pag-asa ang isang iyon.

Wala sa sarili akong napailing at itinagong muli ang cellphone. Naalala ko ang namumula niyang ilong at namumulang mata kanina. May nangyari ba?

"Ano ba'ng sa'yo, Kuya? Hindi ka pa ba gutom at may time ka pang tumulala d'yan sa labas? Tutulungan mo pa kaya ako sa assignment ko pag-uwi natin," aniya. Tiningnan ko naman ang menu sa mesa ko at napaubo. "Wala akong oras sa trip mong 'yan, Kuya," natatawa pa niyang dagdag.

"I don't have time for this," umalingawngaw ang boses ni Meriah sa isipan ko nang mapagtantong may pagkakapareho iyon sa huling sinabi ni Jane.

"Huy, Kuya! Ano na? Tulala ka na naman! Sinabi na ngang wala akong time sa trip mong pagtulala na 'yan!" Napahilamos ako sa mukha at ibinalik ang sarili sa pagpili ng kakainin.

"Ito na lang," sabi ko at itinuro ang nakitang pagkain na isa sa mga mura, hindi na nag-abalang basahin pa ang pangalan. Hindi naman ako maselan sa pagkain at restaurant naman ito, tiyak na masarap iyon. "Ikaw na ang bahala sa drinks."

May pagdududa ang tingin sa akin ni Jane.

"May nangyari ba?" 

"Wala. H'wag mo akong intindihin," sabi ko at sumenyas sa serbidor upang lumapit.

Napatingin ako sa aking kapatid at nakita pa rin ang pagdududa sa mata niya.

"Bakit ka ba gan'yan?" muli pa niyang tanong ngunit nakalapit na ang serbidor at hiningi ang order namin.

Tumingin na lang ako sa labas at huli na nang rumehistro sa utak ang tanong ng kapatid.

"Gan'yan ka ba talaga?" narinig ko naman ang sarili kong boses sa isipan wala pang kalahating oras ang nakalipas, inaalala ang ekspresyon sa mukha ni Meriah.

Para bang pinaglalaruan ako at pinapaalala sa akin ang nangyari kanina.

"Binabagabag ba ako dahil sa panghihimasok ko sa kaniya kanina? Bakit ganoon ang itsura niya? Ano ba talaga ang nangyari at bakit ganoon ang nakita ko sa mga mata niya? Natakot ko ba siya?" Ayaw tumahimik ng aking isipan.

Ngunit hindi siya ang tipo ng babaeng magpapasindak sa isang katulad ko lang. Napatunayan ko na iyon. Ano kaya ang nangyari?

Nang makauwi sa bahay, agad namang ihinanda ni Jane ang mga homework niya sa sala. Habang hinihintay siya sa mga parte na kailangan niya ng tulong, naupo lamang ako at nag-browse sa aking cellphone. Maya-maya, isang headline ng article ang nakakuha ng atensyon ko...

"Kuya, heto– kuya? Napa'no ka d'yan?"

Isinugod sa ospital ang tatay ni Meriah? Kaya ba ganoon siya kanina?

"Mali ba ako ng ginawa kanina?" Halos mabagabag ako sa tanong na iyan sa aking isip sa buong oras ng pagtulong ko kay Jane sa kaniyang homework. 

"Asar..." Hindi ko na napigilang isatinig ang aking nararamdaman dahil hatinggabi na, hindi pa rin maalis sa utak ko ang mga nangyari kanina sa bayan.

Antok na antok na ako pero tuwing pipikit ako, biglang nagpapakita sa aking isip ang mukha ni Meriah. Ang mukha niya na kung ngayon ko aalalahanin ay hindi lang galit ang makikita, may takot din at pangamba. Bakit hindi ko iyon pinansin kanina?

Asar na asar na ako. Bakit ba ako apektado? Hindi ko naman alam na ganoon ang nangyari. Bakit ba kasi namakialam pa ako? 'Tang-ina, ngayon lang ako napaisip nang ganito.

"Uy, puyat ka yata," ani Andeng nang magkasabay kaming maglakad papasok sa aming unibersidad kinabukasan.

"Medyo lang." Napatakip ako ng aking bibig nang bigla akong mapahikab.

"Ang lala ng eyebags mo. Tara, uminom muna tayo ng kape sa canteen," aya niya.

Tumingin ako sa aking relo at nagsalita. "May pinapagawa sa'kin si Jef sa office ngayon, medyo mahuhuli raw siya ng pasok."

Naabutan ko pa siyang gising bandang alas dos nang madaling araw at nakisuyo sa akin na ihanda ang mga bagay na ginamit namin noong nakaraang taon sa mga events. Nalalapit na naman ang eleksyon ng bawat department at kailangang linisin ang opisina.

"Saglit lang naman. Ako'ng bahala kay Jef. Libre ko na, dali." Kumapit pa siya sa braso ko at inumpisahan akong hilahin papunta sa direksyon ng canteen.

"Pa'no pa nga? Hinihila mo na 'ko."

"Gusto mo lang ng libre, e."

Napangisi ako. Uminom na ako ng kape kanina nang magising ako, sadyang hindi lang siguro mawala-wala ang antok ko. At mukhang gusto lang din talaga ni Andeng bumili sa canteen. Wala ako sa wisyo para magpapilit kaya hinayaan ko na siya.

"Ako na," pangunguna kong magbayad ng kape namin nang aktong kukuha ng pera si Andeng sa kaniyang pitaka.

"Naks! Salamat."

Pupunta na sana kami sa isa sa mga upuan sa loob ng canteen dala ang aming aming kape at iba pang biniling pagkain ni Andeng ngunit pagtalikod namin ay muntik na akong mabangga ng isang estudyante.

"Ay, sorry po!"

"Muntik ka pang matapunan," puna ni Andeng bago tingnan ang babaeng nakapila pala sa likuran namin. "Ingat sa susunod, Ate girl."

Nag-uumpisa pa lang ang araw ko pero pabagsak na ang talukap ng mata ko. Pero halos mawala bigla ang aking antok nang mapagtanto ang nangyaring insidente pagkaupo namin ni Andeng.

May naalala akong bigla...

"Watch where you're going, Mister! Ugh! My frappe!" sigaw niya sabay pinagpag ang tumapong frappe sa damit niya. Paniguradong kape ang flavor dahil sa amoy. 

Meriah...